برای این منظور باید با مفهوم معیارهای وضعیت پا یا FPI آشنا بشیم.
نشانه های یا علامت‌های foot posture index چیست؟
شاخص وضعیت پا (Foot Posture Index یا FPI) یک ابزار ارزیابی چند معیاره است که برای تعیین میزان پرونیشن (چرخش داخلی) یا سوپینیشن (چرخش خارجی) پا استفاده میشود. این شاخص شامل ۶ مشاهده یا علامت کلیدی است که هر کدام بر اساس مقیاسی از -۲ (سوپیناسیون زیاد) تا +۲ (پروناسیون زیاد) امتیازدهی می‌شوند. در نهایت، امتیازات جمع شده و وضعیت کلی پا مشخص میشود.
در اینجا به تشریح هر یک از این ۶ علامت و نحوه امتیازدهی آنها می‌پردازیم:
- سر تالوس (Talar Head Palpation): موقعیت سر استخوان تالوس در ارتباط با استخوان ناوی بررسی میشود.
- -۲: سر تالوس بسیار برجسته و قابل لمس است (سوپیناسیون).
- ۰: سر تالوس در موقعیت خنثی قرار دارد.
- +۲: سر تالوس به سختی قابل لمس است یا اصلا لمس نمی‌شود (پروناسیون).
- انحنای مدیال طولی (Medial Longitudinal Arch Height): ارتفاع قوس داخلی پا ارزیابی میشود.
- -۲: قوس بسیار بلند و برجسته است (سوپیناسیون).
- ۰: قوس ارتفاع طبیعی دارد.
- +۲: قوس صاف شده یا افتاده است (پروناسیون).
- انحراف پاشنه پا (Calcaneal Inversion/Eversion): زاویه پاشنه پا نسبت به خط عمود بررسی میشود.
- -۲: پاشنه به شدت به داخل چرخیده است (اینورژن یا سوپیناسیون).
- ۰: پاشنه در راستای عمود قرار دارد.
- +۲: پاشنه به شدت به خارج چرخیده است (اورژن یا پروناسیون).
- برآمدگی تالوناویکولار (Talonavicular Congruence): میزان هم‌ترازی مفصل تالوناویکولار بررسی میشود.
- -۲: برآمدگی استخوان ناوی بسیار برجسته است (سوپیناسیون).
- ۰: هم‌ترازی نرمال است.
- +۲: برآمدگی استخوان ناوی صاف شده یا دیده نمی‌شود (پروناسیون).
- فرورفتگی جانبی زیر قوزک خارجی (Lateral Malleolus Curvature): انحنای زیر قوزک خارجی بررسی میشود.
- -۲: انحنا بسیار زیاد و برجسته است (سوپیناسیون).
- ۰: انحنا نرمال است.
- +۲: انحنا صاف شده یا کم است (پروناسیون).
- انحراف انگشتان پا در صفحه عرضی (Abduction/Adduction of the Forefoot on the Rearfoot): موقعیت پنجه پا نسبت به پاشنه بررسی میشود.
- -۲: پنجه پا به داخل چرخیده است (ادداکشن یا سوپیناسیون).
- ۰: پنجه پا در راستای پاشنه قرار دارد.
- +۲: پنجه پا به خارج چرخیده است (ابداکشن یا پروناسیون).
تفسیر امتیازات:
پس از جمع‌آوری امتیازات هر ۶ علامت، امتیاز نهایی بین -۱۲ تا +۱۲ خواهد بود. تفسیر امتیازات به شرح زیر است:
- -۵ تا -۱۲: پای بسیار سوپیناتد (چرخش خارجی زیاد).
- ۰ تا -۴: پای سوپیناتد (چرخش خارجی).
- +۱ تا +۵: پای پروناتد (چرخش داخلی).
- +۶ تا +۱۲: پای بسیار پروناتد (چرخش داخلی زیاد).
استفاده از FPI به متخصصین کمک می‌کند تا وضعیت پا را به صورت کمی ارزیابی کرده و در تشخیص و طرح درمان مشکلات مرتبط با پا مانند صافی کف پا، درد پاشنه و سایر مشکلات بیومکانیکی پا تصمیم‌گیری بهتری بگیرند وجه داشته باشید که تفسیر دقیق FPI و تشخیص مشکلات مرتبط با پا باید توسط متخصصین حوزه سلامت مانند پزشکان و متخصصین ارتوپدی فنی یا حرکات اصلاحی انجام میشود.
